TCMB Verileri: Özel sektörün uzun vadeli dış borcu artarken, kısa vadeli borç azaldı
Investing.com – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayımlanan Şubat 2025 bilgilerine nazaran, özel bölümün yurtdışından sağladığı toplam kredi borcu bir evvelki aya nazaran 1,8 milyar dolar artarak 179,2 milyar dolar düzeyine ulaştı. Kelam konusu artış, borcun uzun vadeli kısmındaki yükselişten kaynaklandı.
Vadeye nazaran incelendiğinde, uzun vadeli yurt dışı kredi borcu 3,4 milyar dolar artarak 162,6 milyar dolara çıkarken, kısa vadeli kredi borcu (ticari krediler hariç) 1,6 milyar dolar azalarak 16,6 milyar dolara geriledi. Bu gelişmeler, genel borç stokunun vade yapısında uzun vadeli borçların artan yükünü yansıttı.
Finansal olmayan kuruluşların borcu besbelli halde arttı
Şubat ayında borçlanmadaki değişimler sektörel bazda incelendiğinde, finansal kuruluşların toplam borcunun 343 milyon dolar azaldığı, finansal olmayan kuruluşların borcunun ise 2,2 milyar dolar arttığı görüldü. Bu artış yüklü olarak uzun vadeli kaynak kullanımından kaynaklandı.
Uzun vadeli borçlar bazında finansal kuruluşlar 1,2 milyar dolar artış kaydederken, finansal olmayan kuruluşlar birebir devirde 2,2 milyar dolar ek uzun vadeli borçlanma gerçekleştirdi. Kısa vadeli borçlarda ise her iki kesimde de düşüş gözlendi. Finansal kuruluşların kısa vadeli borcu 1,6 milyar dolar, finansal olmayan kuruluşlarınki ise 33 milyon dolar azaldı.
Borç döviz dağılımında dolar yükü koruyor
Döviz kompozisyonuna bakıldığında, özel dalın yurtdışından sağladığı kredilerde Dolar hâlâ en yüksek hisseye sahip para ünitesi olarak öne çıkıyor. 162,6 milyar dolarlık uzun vadeli borcun %60,2’si dolar, %31,1’i euro, %2,3’ü Türk lirası ve %6,4’ü başka para üniteleri cinsinden. Bu dağılım, özel kesimin borçlanma tercihlerinde doların yükünü sürdürdüğünü ortaya koyuyor.
Kısa vadeli kredi borçlarının para ünitesi dağılımında ise farklı bir tablo dikkat çekiyor. 16,6 milyar dolarlık kısa vadeli borcun %41,2’si dolar, %14,3’ü euro, %41,7’si Türk lirası ve %2,8’i başka döviz cinslerinden oluşuyor. Türk lirasının kısa vadeli dış kaynak kullanımında güçlü bir yüke sahip olması dikkat çekiyor.
1 yıl içinde ödenecek toplam dış borç: 56,1 milyar dolar
Vade yapısı açısından incelendiğinde özel dalın bir yıl içinde geri ödemesi gereken dış borç fiyatı 56,1 milyar dolar olarak hesaplandı. Bu fiyatın dağılımına bakıldığında, 38,2 milyar dolarlık borç bankalara, 12,8 milyar dolarlık kısım finansal olmayan kuruluşlara ve kalan 5 milyar dolarlık kısım bankacılık dışı finansal kuruluşlara ilişkin.
Bu yapı, özel dalın borç ölçüsünün kıymetli bir kısmının kısa vadeli yükümlülük kapsamında olduğunu ve borç servisinin büyük oranda banka kaynaklı olduğunu ortaya koyuyor. Önümüzdeki aylarda dış borç çevriminde yaşanacak gelişmeler, finansal istikrar açısından yakından izlenmeye devam edecek.
