İngiltere enflasyonu, Çin’den dayanıklılık mesajı, Trump’dan kritik mineral adımı: Küresel ekonomide son gelişmeler
Investing.com – Global piyasalarda son günlerde ekonomik göstergeler, ticaret siyasetleri ve dal bazlı gelişmeler yakından takip ediliyor. İngiltere’de enflasyonun gerilemesi, ABD’nin kritik minerallere yönelik yeni tarife atılımı, Asya piyasalarına yönelik büyüme varsayımlarının aşağı çekilmesi ve Çin’in dirençli ekonomik yapısına dair açıklamalar, finansal gündemin öne çıkan başlıklarını oluşturuyor.
İngiltere’de enflasyon geriledi
İngiltere’de yıllık enflasyon, Mart ayında %2,6’ya gerileyerek Şubat ayındaki %2,8’lik oranın altına düştü. Ekonomistlerin beklentisi %2,7 seviyesindeydi. Beklentilerin hafif altında kalan bu bilgi, İngiltere Merkez Bankasının (BoE) 8 Mayıs’taki toplantısında politika faizini %4,50 düzeyinden %4,25’e indirmesi mümkünlüğünü kuvvetlendirdi. Piyasa aktörleri bu ihtimali büyük oranda fiyatlamış durumda.
Avrupa’da ise borsalar negatif seyrediyor. Eurostoxx 50 sabah saatlerinde %1,63, Almanya DAX %1,18 ve İngiltere FTSE %0,88 oranında kayıplarla süreç görüyor. ABD endeks vadeli süreçlerinde de satış baskısı artıyor; S&P 500 %1,4, Nasdaq ise %2,1 düşüşte.
Trump’tan kritik minerallere yönelik gümrük soruşturması
ABD Başkanı Donald Trump, Çin’e karşı yürüttüğü ticaret siyasetini bir adım ileri taşıyarak, tüm kritik mineral ithalatına yönelik yeni tarifeler getirilmesi için soruşturma açılmasını talep etti. Ticaret Bakanı Howard Lutnick’e verilen talimat çerçevesinde soruşturma, 1962 tarihli Ticaretin Genişletilmesi Yasası’nın 232. Kısmı uyarınca başlatıldı. ABD’nin kritik minerallerin işlenmiş formlarında Pekin’e olan yüksek bağımlılığı bu kararın temel münasebeti olarak öne çıktı.
Jeolojik araştırmalara nazaran Çin, ABD’nin kritik olarak tanımladığı 50 mineralin 30’unda dünyanın en büyük üreticisi pozisyonunda. Çin’in son periyotta bu hususların ihracatını kısıtlamaya başlaması, Washington idaresinin kaygılarını artıran bir faktör oldu.
Morgan Stanley ve Goldman Sachs’tan Asya’ya dair büyüme uyarıları
Morgan Stanley (MS), Asya pay senedi endeksleri için Aralık 2025 amaçlarını aşağı taraflı revize etti. Araştırma ünitesince yapılan değerlendirmede, zayıflayan global büyüme beklentileri ve döviz kuru projeksiyonlarındaki değişikliklerin bu kararın ardındaki ana öge olduğu vurgulandı. Bilhassa Japonya Topix Endeksi için gaye 3.000’den 2.600’e, Hong Kong Hang Seng Endeksi için 24.000’den 20.800’e düşürüldü.
Goldman Sachs (GS) ise Çin’in ikinci çeyrekte büyümesinde kayda bedel bir yavaşlama bekliyor. Her ne kadar ülkenin birinci çeyrek GSYİH dataları ve Mart ayı faaliyet sayıları beklentilerin üzerinde gelse de, ABD tarifelerinden kaynaklı dış talep baskısı ve öne çekilmiş ihracat gönderimlerinin tesiriyle ikinci çeyrekte manalı bir yavaşlama öngörülüyor.
Çin’de çelik üretimi artarken iktisat dayanıklılık iletisi veriyor
Çin’in ham çelik üretimi Mart ayında yıllık %4,6’lık artışla 92,84 milyon metrik tona ulaştı. Bu yükselişin artan kâr marjları ve güçlü ihracat talebinden kaynaklandığı belirtildi. Reuters’ın hesaplamalarına nazaran, Mart ayında günlük ortalama çelik üretimi yaklaşık 2,99 milyon ton düzeyine çıktı.
Çin Ulusal İstatistik Ofisi Lider Yardımcısı Sheng Laiyun, ABD’nin %145 oranındaki tarifelerine karşın Çin iktisadının uzun vadeli müspet seyrini sürdüreceğini savundu. Sheng, Çin’in yapısal ıslahatları ve dirençli ekonomik yapısı sayesinde dış baskılara karşı güçlü olduğunu tabir etti.
Enerji ihracatında gerileme: Azerbaycan ve Karadeniz’den yeni adımlar
Azerbaycan’ın 2025 yılı Ocak-Mart devrinde Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) boru çizgisi üzerinden gerçekleştirdiği petrol ihracatı, geçen yılın tıpkı devrine nazaran %5,5 azalarak 6,9 milyon tona geriledi. BTC sınırı toplam petrol ihracatının %76,2’sini oluştururken, öteki ülkelerin bu sınırı kullanarak gerçekleştirdiği transit akışların da düşüş göstermesi dikkat çekti.
Öte yandan, Bulgaristan güç çeşitliliğini artırmak için yeni bir atılımda bulundu. Shell (RDSa), Bulgaristan hükümetiyle Karadeniz’de petrol ve doğalgaz arama hakkı sağlayan bir muahede imzaladı. Shell, 4.000 kilometrekareyi kapsayan 1-26 Han Tervel bloğunda faaliyet yürütecek. Bulgaristan, 2022’ye kadar Rusya’ya yüksek oranda bağımlı olan doğalgaz tedarik yapısını bu tıp teşebbüslerle çeşitlendirmeyi amaçlıyor. Geçtiğimiz ay OMV Petrom ve NewMed Energy de ülkenin Karadeniz kıyılarında misal bir petrol ve gaz arama mukavelesi imzalamıştı.