Investing.com – Bugün global iktisat ve piyasalarda hareketli bir gün yaşandı. ABD Başkanı Donald Trump’ın karşılıklı gümrük tarifelerini devreye alması piyasalarda tedirginlik yaratırken, Türkiye’de açıklanan enflasyon dataları beklentilerin altında kalarak olumlu sinyaller verdi. Merkez Bankası rezervlerinde yaşanan sert düşüş dikkat çekerken, Fitch’in Çin’e yönelik kredi notu indirimi ve ABD ile Avrupa’dan gelen ekonomik bilgiler piyasalardaki meçhullüğü artırdı. Güçten ticarete, enflasyondan işgücü piyasasına kadar birçok cephede değerli gelişmeler yaşandı.

Trump’tan karşılıklı gümrük tarifesi kararı: Türkiye’ye %10 Tarife  

ABD Başkanı Donald Trump, bugünden itibaren ABD’nin ticaret ortaklarına karşı yüz yüze uygulanacak yeni bir tarife stratejisi açıkladı. Buna nazaran, ABD tüm ülkelerden gelen eserlere karşılıklı tarifeler uygulayacak ve bu tarifelerin temel oranı %10 olacak. Türkiye de bu kapsama alınan ülkeler ortasında yer alıyor.

Bununla birlikte Trump idaresi, otomotiv dalına özel olarak uygulamaya koyacağı %25 oranındaki yeni gümrük tarifelerinin yıllık 460 milyar doları aşan ithalatı etkileyeceğini belirtti. Yeni uygulamanın 3 Mayıs’ta yürürlüğe girmesi planlanıyor. Avrupa Birliği, Çin ve öbür ülkelerden ise misilleme sinyalleri geldi.

Enflasyon oranları beklentilerin altında kaldı  

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan verilere nazaran, Mart ayında tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık %2,46 artarken, yıllık bazda %38,10 düzeyinde gerçekleşti. Bu sayılar, piyasa beklentilerinin altında kalırken, evvelki aya nazaran düşüş manasına geliyor. Üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) tarafında ise mart ayında aylık artış %1,88 olurken, yıllık artış %23,50’ye geriledi.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, enflasyonun son 10 ayda gerilemeye devam ettiğini belirterek, finansal şartlardaki sıkılaşmanın enflasyon üzerindeki tesirini hudutlu tutacağını ifade etti. Ticaret Bakanı Ömer Bolat ise enflasyondaki düşüş, düşük işsizlik ve ihracat artışıyla birlikte iktisattaki olumlu ivmenin hızlandığını belirtti.

TCMB Rezervleri sert düştü  

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının net milletlerarası rezervleri 28 Mart haftasında 6 milyar dolar azalarak 56,1 milyar dolara geriledi. Bu gerileme, arka arda yaşanan haftalık düşüşlerin devamı niteliğinde olurken, piyasalarda kaygı yarattı.

Fitch Ratings analisti Erich Arispe, Türkiye’nin not değerlendirmesinde para siyasetinin hayli belirleyici olacağını belirtti. Arispe, dövize olan talep, enflasyon ve Merkez Bankası’nın konumunun süreci etkileyen ana başlıklar olduğunu tabir etti.

Fitch, Çin’in kredi notunu düşürdü  

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Çin’in kredi notunu “A+” düzeyinden “A” düzeyine indirdi. Kuruluş ayrıyeten, not görünümünü “durağan” olarak belirledi. Kararın münasebeti olarak kamu maliyesindeki bozulma ve süratle artan borç yükü gösterildi.

Bu gelişme, global ekonomik görünüm üzerinde potansiyel tesirler yaratabilir. Fitch, kamu borcunun artmaya devam edeceğini ve Çin iktisadının karşı karşıya olduğu risklerin büyüdüğünü vurguladı.

ABD’de iktisat bilgileri karışık sinyaller veriyor  

ABD’de açıklanan son datalara nazaran, dış ticaret açığı Şubat ayında 122,7 milyar dolara gerileyerek beklentilerin üzerinde daraldı. Fakat, ISM imalat dışı PMI verisi Mart ayında 50,8’e gerileyerek ekonomik aktivitede zayıflamaya işaret etti. S&P Küresel hizmet kesimi PMI ise 54,4 ile hafif bir artış gösterdi.

Haftalık işsizlik başvuruları 219 bin ile beklentilerin altında açıklanırken, toplam işten çıkarmalar Mart ayında 275.240’a ulaşarak Mayıs 2020’den bu yana en yüksek sayıya ulaştı. Bu gelişme, istihdam piyasasında baskıların arttığını gösteriyor.

Fed ve ECB’den enflasyon uyarıları  

ABD Merkez Bankası (Fed) Yönetim Kurulu Üyesi Adriana Kugler, Trump’ın yeni tarifelerinin enflasyonu sırf sonlu bir mühlet değil, daha uzun vadede de tetikleyebileceği ihtarında bulundu. Avrupa Merkez Bankası (ECB) ise yayımladığı tutanaklarda para siyasetinin kısıtlayıcı olup olmadığını değerlendirmenin zorlaştığını ve belirsizliklerin büyümeyi baskıladığı ihtarında bulundu.

ECB Yönetim Kurulu üyelerinden François Villeroy ve Luis de Guindos ise, Trump’ın tarifelerinin Avrupa’daki dezenflasyon sürecini sekteye uğratmaması gerektiğine vurgu yaptı. De Guindos, siyaset belirleme sürecinde inanılmaz dikkatli olunması gerektiğini söyledi.

Enerji cephesi: OPEC, Türkiye ve Gazprom’dan açıklamalar  

OPEC+ üyesi sekiz ülke, Mayıs ayında günlük 411.000 varil ek üretim gerçekleştirme kararı aldı. Kümenin bir sonraki toplantısı 5 Mayıs’ta yapılacak. Türkiye ise güç siyasetinde yeni adımlar atarak nükleer reaktör ve hidrojen gücü alanlarında stratejik programlar planladığını duyurdu.

Yenilenebilir güç üretiminin 2025’in birinci çeyreğinde toplam elektrik üretiminin yarısına yaklaştığı bildirildi. Öte yandan, Rus güç şirketi Gazprom, Avrupa’nın yaz aylarında doğalgaz depolarını doldurmakta zorlanacağını öne sürdü.