Kripto paralarda ilk çeyrek özeti: Kazananlar, kaybedenler ve uzman tahminleri
Investing.com – 2024 sonunda süratle yükselen Bitcoin (BTC) fiyatı, 2025 yılına 108 bin doların üzerinde tüm vakitlerin en yüksek düzeyini görerek başladı. Bu rekorun akabinde Ocak ayında bir ölçü kâr satışı yaşandı ve fiyatlarda düzeltme görüldü.
Bitcoin yeni yıla rekorla başladı, akabinde kâr realizasyonu geldi
İlk çeyrek toplamında Bitcoin, yaklaşık %6’lık bir düşüş yaşayarak 2020’den bu yana en zayıf birinci çeyrek performansını sergiledi. Çeyrek kapanışında BTC fiyatı 88 bin dolar civarında seyrediyordu. Bu düzeltmeye karşın, 2024’teki güçlü ralli ve kurumsal ilgideki artış sayesinde Bitcoin hala evvelki yıllara nazaran yüksek düzeylerde kalmaya devam etti.
Bitcoin’in piyasa pahası yılın birinci üç ayında dalgalanırken, süreç hacimleri de emsal halde oynaklık gösterdi. Ocak başında yeni doruklara ulaşan fiyat hareketiyle hacimler yükselirken, Şubat ve Mart aylarında düzeltme sırasında nispeten geriledi. Yeniden de, 2025 birinci çeyrek Bitcoin süreç hacimleri 2024 ortalamasının üzerinde kalmayı başardı. Mart sonu prestijiyle Bitcoin’in piyasa hakimiyeti de %54,8 düzeyine çıktı, yani toplam kripto para piyasasında Bitcoin’in hissesi artarak altcoin’lere nazaran daha baskın hale geldi.
Altcoin piyasasında birinci çeyrek: baskı altında kalan büyükler
Altcoin cephesinde, piyasa pahasına nazaran birinci 20’deki büyük kripto paralar 2025’e başlangıçta Bitcoin’i takip ederek yükseliş denemeleri yaptı lakin çeyrek genelinde kıymetli baskı altında kaldılar. Bilhassa piyasa ikincisi Ethereum (ETH), tarihinin en makûs birinci çeyreklerinden birini geçirdi. Ethereum fiyatı Ocak başında yaklaşık 3.300-4.000 dolar bandındayken Mart sonunda 2.000 dolar civarına gerileyerek çeyreklik bazda %38’e yakın kıymet kaybı yaşadı. Bu düşüş, Ethereum için 2018’den beri en sert birinci çeyrek düşüşü oldu ve Bitcoin’e karşı güç kaybettiğini gösterdi. Hakikaten ETH/BTC paritesi Mart sonunda Mayıs 2020’den bu yana en düşük düzeyine (0,2348) geriledi, yani Ethereum’un Bitcoin’e nazaran bedeli bariz biçimde azaldı.
Altcoin Dönemi Endeksi (2018-2025), 2024 Mart ve 2025 Ocak periyotlarında yükselişler kaydetse de, kalıcı bir “alt sezon” hududuna tam olarak ulaşamadı. 2025 başındaki kısa soluklu altcoin rallisi, yerini tekrar Bitcoin dominasyonuna bıraktı.
Diğer büyük altcoin’lerde de tablo benzeriydi. Binance Coin (BNB), Cardano (ADA), Polygon (MATIC), Avalanche (AVAX) ve Dogecoin (DOGE) üzere majör kripto paralar birinci çeyrekte çift haneli bedel kayıpları gördü. Örneğin Cardano fiyatı 1 dolar düzeyinin altına inerken, Avalanche’ın piyasa kıymeti 8 milyar dolara kadar geriledi. Piyasanın genelinde altcoin getirilerinin zayıf kalmasıyla Blockchain Center Altcoin Dönem Endeksi Ocak ayında kısa bir sıçrama yapsa da tam bir “alt sezonu” yaşanmadı. Analistler, bilhassa Ocak ayında ortaya çıkan kimi memecoin ve düşük piyasa bedelli token furyalarının, büyük altcoin’lere gidecek spekülatif sermayeyi emerek majör projelerin yükselişini engellediğini belirtiyor. Bu devirde kimi yatırımcılar yüksek riskli küçük tokenlerde kısa vadede büyük yararlar peşine düşerken, büyük altcoin’lerin birden fazla Bitcoin karşısında zayıf seyretti.
Bununla birlikte, altcoin cihanında birkaç istisna da dikkat çekti. Yıla 203 dolar düzeyinden başlayan Solana (SOL), Ocak ayında güçlü bir atak yaparak %45 artışla 19 Ocak’ta 295 dolar düzeyine kadar çıktı. Solana ağı, merkezsiz borsalarda Ocak ayında 339 milyar dolarla rekor süreç hacmine ulaştı ve ağ üzerindeki yeni merkezsiz uygulamalar yüksek gelir elde etti. Lakin Şubat ayında Solana fiyatı %61’i bulan ani bir düşüşle 113 dolara kadar geriledi. Mart ayında ise Solana tekrar toparlanarak çeyreği 130 civarında kapattı. Solana’nın bu dalgalı ancak dirençli performansı, ekosistemindeki güçlü geliştirici faaliyetlerine, düşük süreç fiyatlarına ve Mart ortasında başlatılan Solana vadeli süreç kontratlarına bağlandı. Tekrar de, Solana üzere birkaç özel durum haricinde altcoin piyasasının genelinde temkinli bir hava hakimdi. Örneğin, Ripple davasının meçhullüğü sürerken XRP fiyatı da birinci çeyrekte manalı bir atılım yapamadı ve piyasa kıymeti sıralamasında yerini korumakla yetindi.
İşlem hacimleri ve kurumsal ilgi artışı
İlk çeyrekte kripto para piyasalarında yaşanan volatilite, süreç hacimlerinde dalgalı bir seyir yarattı. Ocak ayında Bitcoin ve majör altcoinlerde görülen yükseliş denemeleriyle hem merkezi borsalarda hem de merkezsiz platformlarda hacimler arttı. Örneğin, spot piyasada Bitcoin hacimleri rekor fiyat düzeylerinde ağırlaştı; Solana ağı üzerindeki DEX’lerde Ocak ayında 339 milyar dolarlık tarihi hacim kaydedildi. Lakin Şubat ayındaki düşüş dalgasıyla birlikte yatırımcıların bekle-gör tavrına geçmesi sonucu hacimler bir ölçü geri çekildi. Ethereum’un ortalama günlük süreç hacmi, 2024’ün 4. çeyreğinde 25 milyar dolar iken bu sayı birinci çeyrekte 15 milyar dolar düzeyine geriledi. Bu durum, piyasanın düşüşe geçtiği periyotta likiditenin azaldığını ve büyük süreçlerin görece zorlaştığını gösteriyor. Tekrar de Mart ayı sonuna gerçek fiyatlarda kısmi toparlanma görülünce hacimler de tekrar canlanma emaresi gösterdi.
Kurumsal yatırımcı ilgisi 2025’in başında bilhassa Bitcoin’e yönelik olarak güçlü seyretti. 2024 sonunda ABD’de birden fazla spot Bitcoin ETF’inin onaylanmasıyla kurumsal erişim kanalları açıldı ve bu trend 2025’te sürat kazandı. Ocak 2025 prestijiyle ABD’de süreç gören spot Bitcoin ETF’leri, yılın birinci haftalarında toplam 4,2 milyar dolarlık net giriş çekti. BlackRock’ın (BLK) iShares Bitcoin ETF’i (IBIT) yılbaşından bu yana 2,3 milyar dolar net girişle başı çekerken, Fidelity’nin (FIS) Bitcoin ETF’sine 1,1 milyar dolar girdi. Tüm spot Bitcoin ETF’lerinin toplam yönetilen varlıkları (AUM) Ocak sonunda 121 milyar doları aştı ve altın ETF’lerine denk bir büyüklüğe ulaştı. Bu gelişmeler, kurumsal yatırımcıların Bitcoin’e olan iştahının çok yüksek olduğunu ve bu yeni finansal eserler aracılığıyla piyasaya kıymetli ölçüde sermaye girişi olduğunu gösteriyor. Hatta spot Bitcoin ETF’lerine yılbaşından itibaren gelen girişler, 2025 genelindeki tüm ETF piyasası girişlerinin %6’sına ulaştı ki bu, kripto için büyük bir oran olarak değerlendirildi.
Öte yandan, Ethereum tabanlı ETF’ler (örneğin vadeli ETH ETF’leri) tıpkı devirde epeyce sönük kaldı. Ethereum ETF’lerine yılın birinci çeyreğinde sadece 130 milyon dolar civarında giriş olduğu belirtiliyor . Bu da kurumsal seviyede ilginin büyük ölçüde Bitcoin üzerinde ağırlaştığını, altcoin ETF’lerinin ise şimdi ufak bir dilimde kaldığını ortaya koyuyor. Hakikaten birtakım şirketler Solana, XRP, Litecoin ve Dogecoin üzere altcoin’lere yönelik ETF müracaatları yapmaya başlasa da, analistler bu eserlerin Bitcoin ETF’lerinin muvaffakiyetini yakalayamayacağını öngörüyor. Bloomberg ETF analistleri, Bitcoin’in bu alanda “bambaşka bir seviyede” olduğunu ve öteki kripto ETF’lerin lakin küçük bir hisse alabileceğini belirtiyor.
Kurumsal alanda direkt kripto yatırımları da birinci çeyrekte sürat kesmedi. Mart ortası prestijiyle kurumlar, şirketler ve hükümetler toplam 3,09 milyon BTC tutarak tüm Bitcoin arzının yaklaşık %15’ine sahip oluyordu. Bu istatistik, kurumsal hazine ve fonların Bitcoin birikimine devam ettiğini gösteriyor. Bilhassa MicroStrategy üzere halka açık şirketler, düşüş devirlerini Bitcoin biriktirmek için fırsat olarak değerlendirmeyi sürdürdü. Kurumsal atılımlar tarafında gündeme gelen bir başka mevzu da büyük şirketlerin bilançolarına Bitcoin ekleme olasılığıydı. Örneğin, piyasalarda Meta üzere teknoloji devlerinin nakit rezervlerinin bir kısmını Bitcoin’e çevirebileceği söylentileri dolaştı; analistler bu türlü bir adımın fiyat üzerinde kıymetli bir katalizör tesiri yapabileceğini belirtiyor. Her ne kadar bu tıp spekülasyonlar gerçekleşmese de, söylentilerin varlığı dahi kurumsal ilginin ne derece arttığının bir göstergesiydi.
Regülasyon ve makroekonomik etkiler
2025 birinci çeyreğinde kripto piyasalarını etkileyen değerli faktörlerden biri de düzenleyici gelişmeler ve makroekonomik ortam oldu. ABD’de başkanlık misyonunu devralan Donald Trump, kripto-dostu bir tavır sergileyeceğinin sinyalini verdi. Trump’ın daha vazifesine başlamadan “dijital varlıkların ve blockchain teknolojisinin sorumlu büyümesini destekleme” vaadi içeren bir başkanlık kararnamesi hazırlaması, kurumsal yatırımcılara ABD’deki düzenleyici belirsizliğin azalabileceği tarafında itimat verdi.
2024’te Bitcoin rallisini tetikleyen ana etkenlerden biri olarak görülen düzenleyici optimistlik, 2025’te de geçerli olmaya devam etti. Bilhassa spot Bitcoin ETF’lerinin onay alması ve yeni idareye geçiş, ABD piyasasında kriptoya yönelik daha müspet bir atmosfer yaratacağı beklentisini güçlendirdi.
Bununla birlikte, Trump idaresinin öbür siyaset atakları piyasa üzerinde karmaşık tesirler yarattı. Trump, vazifeye başlar başlamaz Çin, Kanada, Meksika üzere ülkelere karşı yeni gümrük tarifeleri tehditlerinde bulundu. Şubat ayında hayata geçirilen bu ek vergi planları, global ticaret tansiyonunu artırarak makroekonomik meçhullüğü yükseltti.
Sonuç olarak, Şubat başında Bitcoin 100 bin dolar düzeyinin altına gerilerken, piyasada riskten kaçış eğilimi güçlendi. Birebir devirde ABD Merkez Bankası (Fed) faiz siyasetiyle ilgili belirsizlikler de devam ediyordu. Trump’ın “zayıf dolar” isteğine karşın güçlü seyreden dolar endeksi (DXY) ve Fed’in şimdi net bir faiz indirim sinyali vermemesi, Şubat ayında kripto piyasasındaki hassaslığı olumsuz etkiledi. Mart sonunda kripto Kaygı ve Açgözlülük Endeksi bedeli “47 – Nötr” olarak ölçülüyordu, bu da yatırımcı hassaslığının 2024 sonundaki optimist düzeylerden bariz biçimde düştüğünü ortaya koydu.
Uzman görüşleri: 2025 yılının devamı için beklentiler
İlk çeyreğin dalgalı seyri sonrasında, kripto topluluğu gözünü 2025’in geri kalanına çevirmiş durumda. Piyasada genel kanı, 2024’teki güçlü yükselişin akabinde 2025’te de boğa döngüsünün sürebileceği, lakin değerli düzeltmelerin olabileceği tarafında. Analistler, yatırım stratejileri konusunda farklı yaklaşımlar benimsemekle birlikte, bilhassa Bitcoin için epeyce tezli fiyat gayeleri söylem ediyorlar. İşte öne çıkan birtakım uzman görüşleri ve beklentileri:
Standard Chartered (STAN) üzere klasik finans kurumlarının raporları, Bitcoin’in 2025 sonuna kadar 200.000 dolara ulaşabileceğini öngörüyor. Bu beklenti, bilhassa spot Bitcoin ETF’lerine artan kurumsal yatırımların devam edeceği varsayımına dayanıyor. Emsal formda Fundstrat’tan ünlü analist Tom Lee, 2025 yılında Bitcoin’in 250.000 doları görebileceği çok optimist bir varsayım paylaştı. Bu görüşler, Bitcoin’in hudutlu arzı ve artan kurumsal kabullenilirliği ile önümüzdeki yıllarda katlanarak büyüyebileceği inancını yansıtıyor.
Bloomberg Intelligence analisti Mike McGlone ise daha temkinli bir perspektif sunuyor. McGlone, Bitcoin’in altın karşısındaki pahasının 2024’te tepe yaparak tarihi balon örneklerini andırdığını, münasebetiyle önümüzdeki periyotta önemli bir paha düzeltmesi yaşanabileceğini söz ediyor. Bu tahlile nazaran BTC’nin mevcut fiyat düzeylerinin ekonomik temellerinin önüne geçmiş olabileceği ve yatırımcıların altın üzere inançlı limanlara kayabileceği uyarısı yapılıyor.
Aynı minvalde deneyimli grafik analisti Peter Brandt da Bitcoin’de bir mühlet konsolidasyon akabinde 73.000 dolara kadar bir geri çekilme olabileceğini teknik tahlille öngörüyor. Brandt, tarihi fiyat döngülerine dayanarak 2025 içinde bu türlü bir düzeltmenin olağan karşılanması gerektiğini belirtiyor. Öte yandan öteki bir analist Ali Martinez, teknik formasyonlara bağlı olarak olumlu senaryoda 140.000 dolar amacı mümkünken, olumsuz senaryoda 67.000 dolar düzeylerine düşüş yaşanabileceğini, piyasanın kritik bir eşikte olduğunu vurguluyor. Bu çeşitlendirilmiş senaryolar, piyasa belirsizliğinin hala yüksek olduğunu gösteriyor.
Kripto odaklı yatırım şirketlerinin tahminleri
Kripto odaklı yatırım şirketleri ve fon yöneticileri de 2025 beklentilerini lisana getiriyor. VanEck firması, mevcut döngüde Bitcoin’in zirve noktasını 2025’in birinci çeyreğinde 180.000 dolar civarında göreceğini, akabinde %30’luk bir düzeltme yaşanacağını öngörmüştü. Birinci çeyrekte bu düzeye ulaşılamasa da VanEck analistleri boğa döngüsünün şimdi bitmediği kanaatinde. H.C. Wainwright analistleri ise Bitcoin için 225.000 dolar gayesini benimseyerek benimseyerek, artan benimsenme oranının fiyatı orta vadede bu düzeylere taşıyabileceğini belirttiler. Öncü kripto yatırım fonlarından ARK Invest de daha uzun vadeli olmakla birlikte emsal bir optimistlikle, 2025 ve ötesinde Bitcoin’in yüzbinlerce dolarlık kıymetine ulaşabileceği tezini destekliyor (ARK’nın “yüksek senaryo” iddiaları 2030’a dek 1 milyon dolar üzerinde). Bu kurumlar, yatırım stratejisi olarak uzun vadeli konumları muhafaza ve düşüşlerde kademeli alım yapma stratejilerini öne çıkarıyor.
Swan Bitcoin CEO’su Cory Klippsten üzere dal aktörleri, kısa vadede de olumlu sürprizler olabileceğine dikkat çekiyor. Klippsten, 2025 Haziran sonundan evvel Bitcoin’in yine ATH yapma ihtimalini %50’nin üzerinde görüyor. Yani yılın birinci yarısı bitmeden 100 bin dolar üzeri düzeylerin tekrar denenebileceği düşünülüyor. Öte yandan tanınan yorumcu Colin Talks Crypto, bir sonraki büyük rallinin Nisan sonu üzere başlayabileceğini öne sürerek yatırımcıların ikinci çeyrekte tetikte olması gerektiğini ima etti. Bu öngörüler, 2024’te gerçekleşen halving (ödül yarılanması) sonrası tarihî döngülerin tekrar etmesine dayandırılıyor; evvelki yarılanma döngülerinde yaklaşık 1-1,5 yıl sonrasında büyük boğa piyasaları yaşandığı için 2025’in bilhassa ikinci yarısında güçlü bir yükseliş dalgası gelebileceği tarafında yaygın bir beklenti var.
Uzmanların büyük çoğunluğu Bitcoin’in piyasa liderliğini koruyacağı konusunda hemfikir olsa da, altcoinler için stratejiler daha temkinli. Bir kısım analist, birinci çeyrekte ağır darbe alan Ethereum ve öteki büyük altcoinlerin yılın ilerleyen kısmında “gecikmeli bir alt sezonu” yaşayabileceğini düşünüyor. Tarihî olarak Bitcoin’in büyük bir ralli yapıp stabil hale geçtiği periyotları takiben altcoinlerin daha yüksek oranda yükseldiği örnekler olduğundan, birtakım fon yöneticileri portföylerinde seçici biçimde güçlü temel projelere yer veriyor.
Örneğin, çeşitli fonların Ethereum, Solana, Polkadot üzere platform coin’lerinde tabandan alım yaptığı ve DeFi ile oyun/NFT segmentlerindeki kaliteli projeleri uzun vadeli tuttuğu bildiriliyor. Bu strateji, risk iştahı yüksek yatırımcıların yılın geri kalanında Bitcoin’den fazla paha kaybetmiş ama geliştirme faaliyetleri süren altcoin’lerde daha yüksek getiri arayacağı varsayımına dayanıyor. Lakin karşı görüşte olanlar ise, 2024-25 boğa döngüsünün başkalarından farklı olarak kurumsal eserler aracılığıyla Bitcoin’e odaklandığını ve “mavi çip” dışındaki coin’lerin kalıcı ilgi çekmekte zorlanabileceğini söz ediyor.
Özetle, 2025 yılının geri kalanı için beklentiler umut verici olmakla birlikte ihtiyatı elden bırakmayan bir yaklaşım hakim. Bir tarafta 200-300 bin dolarlık Bitcoin iddiaları manşetleri süslerken, öteki tarafta tecrübeli isimler muhtemel düzeltmelere karşı ihtarlarını yineliyor. Uzmanlar, yatırımcılara sağlam temelli projelere odaklanmalarını, makro gelişmeleri yakından izlemelerini ve portföy çeşitlendirmesiyle risk idaresine kıymet vermelerini tavsiye ediyor. 2024’te start alan kurumsal benimsemenin meyvelerini toplamaya hazırlanan kripto piyasaları için 2025, hem büyük fırsatların hem de kuvvetli imtihanların yılı olacağa benziyor.
Yatırımcıların gözü artık ikinci çeyrek ve sonrasındaki gelişmelerde; Fed’in muhtemel faiz atakları, Trump idaresinin iktisat siyasetleri ve ETF piyasasındaki yeni adımlar, kripto para ünitelerinin tarafı üzerinde belirleyici olacak. Piyasa iştirakçileri, bu değişkenleri dikkatle takip ederek “temkinli iyimserlik” stratejisiyle hareket ediyor ve yılın geri kalanında daha net bir tablo oluşmasını bekliyorlar.