Çin iktisadı 2024 yılında karmaşık bir tablo çiziyor. Ülkenin büyük şirketlerinin kârları üst üste üçüncü yılda da düşüş gösterirken, ihracatta yaşanan güçlü artış dikkat çekiyor. Deflasyonist baskılar, iç talepteki zayıflık ve Donald Trump’ın tekrar lider seçilmesiyle gündeme gelen ek gümrük tarifeleri Çin’in ekonomik görünümünü belirsizleştiriyor.

Şirket Kârlarında Süregelen Düşüş

Çin Ulusal İstatistik Ofisi bilgilerine nazaran, 20 milyon yuan (2,7 milyon dolar) üzeri gelir elde eden şirketlerin kârları Ocak-Kasım 2024 periyodunda yıllık bazda %4,7 oranında geriledi. Bu oran, pandemi periyodundaki %4’lük düşüşü bile aştı. Ayrıyeten, tıpkı devirde bu şirketlerin %25’i ziyan açıkladı. Devlete ilişkin işletmelerin kârlarındaki %8,4’lük düşüş ise özel ve yabancı şirketlere kıyasla çok daha bariz.

İhracatta Beklentilerin Üzerinde Artış

Tüm bu olumsuz tabloya karşın, Çin’in ihracatı Aralık 2024’te yıllık bazda %10,7 oranında artarak beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Bilhassa ASEAN ülkelerine yapılan ihracat %18,9, ABD’ye yapılan ihracat ise %15,6 oranında yükseldi. Elektrikli araç ve yarı iletken ihracatında sırasıyla %13,1 ve %18,7 artış kaydedildi. Lakin, bu güçlü ihracat performansı, Trump’ın yeniden lider seçilmesiyle gündeme gelen yeni tarifelerle tehlikeye girebilir.

Deflasyon ve Çok Rekabet Kârları Eritiyor

Üretici fiyat endeksinde (PPI) 28 aydır devam eden deflasyon, Çinli üreticilerin kâr marjlarını zorluyor. Morgan Stanley’nin Çin Pay Stratejisti Laura Wang, şirketlerin artık büyüme yerine temettü ve pay geri alımı üzere yatırımcı getirilerine odaklanmaları gerektiğini vurguluyor. Citi analistleri ise devam eden deflasyon ve zayıf talebin özel yatırımları olumsuz etkilediğini belirtiyor.

Yuanı Destekleyici Tedbirler Devrede

Çin Merkez Bankası (PBOC), yuanın offshore süreçlerde dolar karşısında rekor düşük düzeye gerilemesi sonrası devreye girdi. PBOC, döviz piyasası müdahalelerini artıracağını ve piyasayı bozucu hareketlere karşı tedbir alacağını duyurdu. Ayrıyeten, günlük referans kuru iddiaların üzerinde güçlü bir düzeyde açıklayarak Nisan ayından bu yana en net sinyali verdi. Bunun yanı sıra, hudut ötesi borçlanma kurallarında yapılan değişiklikle firmaların yurtdışından daha fazla borçlanmasının önü açıldı. Bu adımların yuan üzerinde olumlu tesiri olması bekleniyor.

Alınan tedbirler sonrası, Asya para ünitelerinin dolar karşısında bedel kaybettiği bir günde offshore yuan %0,1 oranında paha kazandı. Bu atılım, Çin’in finansal istikrarı müdafaa ve ekonomik toparlanmayı destekleme uğraşlarının bir kesimi olarak görülüyor.

Türkiye’de Cari İstikrar ve Dış Ticaret Gelişmeleri

Türkiye’de cari süreçler istikrarı, beş aylık fazla serisinin akabinde Kasım 2024’te 2,87 milyar dolar açık verdi. Piyasa beklentileri 3,35 milyar dolar açık tarafındaydı. Böylelikle açık, beklentilerin altında kalarak sonlu gerçekleşti. 12 aylık cari açık ise 7,4 milyar dolara yükseldi.

Altın ve güç hariç cari süreçler hesabı 3,4 milyar dolar fazla verirken, ödemeler istikrarı tarifli dış ticaret açığı 5,2 milyar dolar olarak kaydedildi. Hizmetler istikrarında net girişler 3,7 milyar dolar olurken, nakliyecilik ve seyahat gelirleri sırasıyla 1,3 milyar dolar ve 2,6 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.

Ticaret Bakanlığı’nın datalarına nazaran, Aralık 2024’te ihracat %2,2 artışla 23,5 milyar dolar, ithalat %11,1 artışla 32,3 milyar dolar oldu. 2024 yılı toplam ihracat pahası %2,5 artarak 261,9 milyar dolara çıkarken, ithalat %4,9 düşüşle 344,1 milyar dolar olarak kaydedildi.

Gündemden Kısa Kısa

Çin Merkez Bankası Başkanı Pan, emlak piyasasındaki risklerin azaldığını ve Ekim’den bu yana 30 büyük şehirde emlak satışlarının hem aylık hem de yıllık bazda arttığını açıkladı. Mahallî idare özel tahvillerinin stok konutları eritmede tesirli olacağı belirtildi.

Ağır ticari araç pazarı 2024 yılında evvelki yıla nazaran %10 azalarak 39.958 adet oldu. Çekici satışları %25 düşerken, 16 ton ve üstü kamyon satışları %8, 16 ton altı kamyon satışları %11 arttı. Semi-treyler satışları ise %43 azalarak 8.331 adet oldu.

Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna’ya ait SİHA’ların TürkAkım doğal gaz boru sınırı kompresör istasyonuna taarruz teşebbüsünün engellendiğini duyurdu.

Barclays, güçlü ABD istihdam verileri sonrası Fed’den faiz indirimi beklentilerini azalttı. Banka, 2025’te sırf Haziran ayında bir kere faiz indirimi yapılacağını öngörüyor.

JPMorgan (NYSE:JPM), Türkiye’de faiz indirim döngüsünün bankaların net faiz marjlarındaki baskıyı azaltacağını belirtti. Ayrıyeten, makro ekonomik gelişmelerin yabancı yatırımcı ilgisini artırabileceği vurgulandı.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 14-17 Ocak tarihlerinde Londra’da memleketler arası yatırımcılarla görüşerek Türkiye iktisadının 2025 vizyonunu paylaşacak.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, enflasyonda muhtemel aksilikler durumunda Temmuz ayında minimum fiyata ara zam yapılabileceğini açıkladı.

Güçlü ABD ekonomik dataları ve artan petrol fiyatları sonrası dolar, Hindistan rupisi karşısında 86’nın üzerine çıkarak tarihi zirveye ulaştı.

TÜİK datalarına nazaran, Kasım ayında Türkiye’de perakende satış hacmi yıllık %16,4, aylık %1,9 oranında arttı. Ticaret satış hacmi ise yıllık bazda %8,7 yükseldi.

Piyasalarda Son Durum

Sadece Borsa

Borsa İstanbul (BIST 100) bugün 9.793 düzeyinden süreç görmeye devam ediyor. %1,18’lik düşüşle negatif seyrini sürdüren endeks, yatırımcıların dikkatini çekiyor. Anlık olarak toplam süreç hacmi ise 46,13 milyar lira düzeyine ulaştı.

Sadece Forex

Dolar/Türk Lirası, %0,22 yükselişle 35,49 düzeyinden süreç görüyor.

Euro/Dolar paritesi, haftaya negatif bir başlangıç yaparak %0,40 düşüşle 1,02 düzeyinde süreç görüyor.

İngiliz Sterlini/Dolar paritesi %0,61 düşüşle 1,212 seviyesine geriledi.

Dolar/Japon Yeni paritesi ise %0,38 düşüşle 157,14 düzeyinden süreç görmeye devam ediyor.

Dolar Endeksi ve 10 Yıllık Amerikan Devlet Tahvilleri son günlerdeki yükselişini sürdürüyor. Anlık olarak %0,32 yükselişle 110 düzeyine çok yakın seyir ediyor. 10 Yıllık Amerika Devlet Tahvilleri ise %0,65 yükselişle 4,79 seviyesinde süreç görüyor.

Sadece Emtia

Altın fiyatları haftaya düşüşle başladı. Ons altın, %0,33 değer kaybederek 2.680 dolar seviyesinden süreç görüyor.

Gümüş de misal formda geriledi ve ons gümüş fiyatı %1,27 düşüşle 29,99 dolara indi.

Enerji piyasasında ise Brent petrol fiyatları yükselişe geçti. Brent petrol, %1,43 artışla 80,20 dolar seviyesinden süreç görüyor.

Sadece Kripto

Bitcoin, son 24 saatte %2,39 düşüşle 92.238 düzeyinden süreç görüyor. Ethereum, %3,83’lük bir bedel kaybıyla 3.140 düzeyinden süreç görmeye devam ediyor.

Bu haber birinci olarak BSHaber sitesinde yayımlanmıştır.