Investing.com – Kasım ayında ihracat ünite paha endeksi, bir evvelki yılın birebir periyoduna nazaran %1,3 oranında bir artış gösterdi. Bu artış, besin, içecek ve tütünde %12,3 düzeyine ulaşırken, ham unsurlarda (yakıt hariç) %5,0’lik bir artış kaydedildi. Fakat, yakıt dalında %10,1 oranında bir düşüş gözlendi ve imalat endüstrinde (gıda, içecek ve tütün hariç) %0,1 oranında mütevazi bir artış yaşandı.

Bu datalar, besin ve içecek kesiminin ihracat ünite bedelindeki artışta değerli bir katkı sağladığını gösteriyor. Öte yandan, yakıt bölümü düşüşle dikkat çekerken, genel olarak imalat sanayi stabil bir seyir izliyor.

İhracat ölçü endeksi %4,1 azaldı

İhracat ölçü endeksi Kasım 2023’te bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran %4,1 azalarak geriledi. Besin, içecek ve tütün kesimlerinde %12,0 düşüş yaşanırken, ham unsurlarda (yakıt hariç) %0,7 ve yakıtlarda %16,3 oranında azalma gerçekleşti. Lakin imalat endüstrinde (gıda, içecek, tütün hariç) %1,4’lük bir artış gözlendi.

İhracat ölçüsündeki bu gerileme, bilhassa besin ve içecek bölümündeki düşüşlerden kaynaklandı. İmalat endüstrisinin gösterdiği artış, düşüşü bir nebze dengeleyebilse de toplam ihracat ölçüsünde azalmaya mahzur olamadı.

İthalat ünite kıymet endeksi %3,3 arttı

Kasım ayında ithalat ünite bedel endeksi, bir evvelki yılın birebir periyoduna nazaran %3,3 oranında artış gösterdi. Besin, içecek ve tütündeki artış %6,2 olarak açıklanırken, ham hususlar (yakıt hariç) %4,6 oranında arttı. Yakıtlardaki ithalat ünite bedeli %1,6 azaldı ve imalat sanayi (gıda, içecek, tütün hariç) %0,9 oranında yükseliş kaydetti.

Bu artış, ithalat ünite kıymet endeksinin genel düzeyini üst çekti ve bilhassa besin, içecek ve tütünde bariz bir yükseliş kaydedildi. Yakıt bölümünde yaşanan düşüş ise bu artışın önüne geçemedi.

İthalat ölçü endeksi %0,4 azaldı

Kasım ayında ithalat ölçü endeksi, geçen yılın tıpkı ayına nazaran %0,4 azaldı. Besin, içecek ve tütündeki düşüş %4,6 olurken, ham hususlarda (yakıt hariç) %9,1 oranında bir artış gözlendi. Bunun yanı sıra yakıtlarda %10,6 artış görülürken, imalat endüstrinde (gıda, içecek, tütün hariç) %0,7’lik bir azalma yaşandı.

İthalat ölçü endeksindeki bu azalma, genel ithalat düzeyinde bir düşüşe işaret ediyor. Lakin ham husus ve yakıt bölümlerindeki artışlar, toplam düşüşü sınırlayan faktörler oldu.

Mevsim ve takvim tesirlerinden arındırılmış ihracat ölçü endeksi %3,5 arttı

Mevsim ve takvim tesirlerinden arındırılmış ihracat ölçü endeksi, Ekim 2024’te 146,0 iken Kasım 2024’te %3,5 artarak 151,2 düzeyine yükseldi. Takvim tesirlerinden arındırılmış bilgilere nazaran ise ihracat ölçü endeksi 2023 yılı Kasım ayında 156,9 iken 2024 yılı Kasım ayında %0,2 azalarak 156,6 olarak gerçekleşti.

Bu bilgiler, ihracat ölçüsündeki büyümenin bilhassa mevsim ve takvim tesirlerinden arındırıldığında daha bariz olduğunu ortaya koyuyor. Lakin, yıllık bazda bir azalma kelam konusu olduğunda bu durum dengeleniyor.

Mevsim ve takvim tesirlerinden arındırılmış ithalat ölçü endeksi %0,9 arttı

Mevsim ve takvim tesirlerinden arındırılmış ithalat ölçü endeksi, Ekim 2024’te 125,1 iken Kasım 2024’te %0,9 artışla 126,2 oldu. Takvim tesirlerinden arındırılmış seriye nazaran ithalat ölçü endeksi 2023 yılı Kasım ayında 122,1 iken 2024 Kasım ayında %2,7 artarak 125,5’e ulaştı.

Bu artış, ithalat ölçüsünün mevsim ve takvim tesirleri dikkate alındığında daha istikrarlı bir halde arttığını gösteriyor. Yıllık bazda da görülen artış, ithalatta devam eden yükselişe dikkat çekmekte.

Dış ticaret haddi 2024 yılı Kasım ayında 84,9 olarak gerçekleşti

Dış ticaret haddi, 2023 yılı Kasım ayında 86,5 iken 2024 yılı Kasım ayında 1,6 puan düşerek 84,9 düzeyine geriledi. İhracat ünite paha endeksinin ithalat ünite kıymet endeksine bölünmesiyle hesaplanan bu oran, ticaret istikrarı açısından kritik bir gösterge sunuyor.

Bu düşüş, ihracatın ithalata nazaran ünite paha bazında daha az kıymet kazandığını yahut paha kaybettiğini gösteriyor. Hasebiyle, dış ticaret haddindeki azalma, ticaret istikrarındaki kırılganlıkları yansıtıyor.