Foreks – Deri ve Deri Mamulleri bölümü, 2024 yılında 1,52 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi. 11,8 dolarlık kilogram başına ihracat bedeli ile Türkiye’nin en kıymetli dördüncü kesimi olduklarını tabir eden İstanbul Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği (İDMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Güven Karaca, Türkiye’deki iktisat siyasetleri ve dezenflasyon süreci tamamlanıp üretim ve yatırım ortamı güzelleştiği noktada bölümün tekrar rekorlar kırabileceğini söyledi. Karaca, “Mevcut çaba endüstride soğuma oluştururken, tüketimde beklenen soğuma görülmedi. Maalesef tüketim talebi kesimimiz özelindeki eser kümelerinde ithalatla karşılandı. Bu devirde dolar, yılbaşından yıl sonuna kadar TL karşısında yüzde 20 paha kazanırken, enflasyon yüzde 44 oldu. Bu da bizim rakibimiz olan Asya ülkelerinden hatta Avrupa ülkelerinden daha değerli kalmamıza sebep oldu ve rekabetçiliğimizi düşürdü. Fakat, dezenflasyon sürecinin kalıcı olması ve faiz oranlarının düşmesi dalı yine güçlü bir ivmeye taşıyabilir. Bizler de dünyadan aldığımız hissesi artırmak için yollarda olmaya devam edeceğiz.” dedi.  

2024 yılında, 2023’e nazaran 1,52 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiren deri ve deri mamulleri dalı; İstanbul Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği (İDMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Güven Karaca’nın ev sahipliğinde, Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Lideri Erkan Zandar, Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Başkanı Berke İçten, Saraciye Sanayicileri Derneği (SSD) Başkanı Hasan Süren, Türkiye Deri Sanayicileri Derneği (TDSD) Başkanı ve İDMİB Başkan Yardımcısı Burak Uyguner, Türkiye Deri Konfeksiyoncuları Derneği (TDKD) Başkanı Cengiz Sarıgül, Organik Giysi Sanayicileri Derneği (OGSD) Başkanı Ali Yavuz Boynukısa, Ayakkabı Yan Sanayicileri Derneği (AYSAD) Başkanı Sait Salıcı’nın katılımıyla bir toplantı düzenledi.  

‘SEKTÖRÜN GELECEĞİNİ KURGULUYORUZ’  

Düzenlenen toplantıda 2024 yılını kıymetlendiren ve gelecek maksatları hakkında açıklamalarda bulunan İtimat Karaca, dalı temsil eden tüm sivil toplum kuruluşlarının ve idarelerinin tek bir masa etrafında toplanarak gelecek 10 yılı kapsayan orta vadeli master plan konusunda mutabakat sağladığını kaydetti. İtimat Karaca, “Günün şartları ve gerçekleri ile geleceği kurgulayamayız. Lakin, şimdiki problemlerle gayret ederken, geleceği de kurgulamak için çalışıyoruz.” dedi.   

‘EN BEDELLİ DÖRDÜNCÜ KESİM OLDUK’  

Türkiye’nin 2024 yılında, 2023’e nazaran yüzde 2,5 artışla 261,9 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdiğini, kilogram başına ihracatın da ortalama 1,58 dolar olduğunu kaydeden İnanç Karaca, “2024 yılı ihracat performansında 26 dalın yarısı artı, öteki yarısı ise eksi ihracat ile yılı kapadı. Deri ve deri mamulleri dalı de gaye pazarlarımızı oluşturan ülkelerdeki yüksek enflasyon ile faiz oranlarının tüketim alışkanlıklarını değiştirdiği ve pazarlarımızın daraldığı, güçlü geçen 2024 yılında yüzde 17,9 azalışla 1,52 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Bölümün 2023’te 11,35 dolar olan kilogram başına ihracat ünite fiyatı ise 11,82 dolar olarak kayıtlara geçti. Mücevher, savunma ve havacılık sanayii, hazır giysi ve konfeksiyon bölümlerinin akabinde en pahalı dördüncü bölüm oldu. İhracatımızda düşüş yaşansa da deri ve deri mamulleri dalı olarak katma pahalı ihracata tam gaz devam ediyoruz.” dedi.   

EN BÜYÜK PAZAR AVRUPA BİRLİĞİ  

Sektörün ana pazarının yüzde 39,7 pay ile Avrupa Birliği ülkeleri olduğunu lisana getiren İnanç Karaca; Orta Doğu ülkelerinin yüzde 14,2 hisse ile ikinci sırada, Eski Doğu Bloku ülkelerinin yüzde 12,1 hisse ile üçüncü sırada, Asya ve Okyanusya ülkelerinin yüzde 7,7 hisse ile dördüncü, Afrika ülkelerinin ise yüzde 7,3 hisse ile beşinci sırada yer aldığını söyledi. Ana pazar olan Avrupa Birliği ülkelerinde euro/dolar paritesindeki düşüşün gelecek periyotta takip edilen mevzular ortasında yer alacağının altını çizen İnanç Karaca, kesimin kapasite kullanımının 2023’e nazaran yüzde 67,3’ten yüzde 62,1’e, bölümün istihdamının da tıpkı periyotlarda 68 bin 956’dan, 2024 ekim ayı datalarına nazaran 62 bin 789’a gerilediğini tabir etti. İnanç Karaca, “İhracat rekorları kırdığımız 2022’de istihdam edilen kişi sayısı 80 binin üzerindeydi. 2021 yılını 567 milyon dolar dış ticaret fazlası ile kapatan dalımız, 2022 yılında 247 milyon dolar dış ticaret fazlası verdi. Fakat, sonraki yıllarda istikrar negatif istikamette değişti. Bölümümüz 2023 yılında 546 milyon dolar dış ticaret açığı verdi. 2024 yıl sonunda ise 1,1 milyar doların üzerinde bir dış ticaret açığı gerçekleşmesi öngörülüyor.” diye konuştu.  

MAKAS AÇILDI, REKABETTE ZORLANDIK  

Sektörün, 2024 yılında yüksek üretim maliyetleri sebebiyle dış pazarlarda ihracat kaybı yaşadığını, Türkiye’nin gururu olan lokal markaların da ithalatı tercih ettiğini kaydeden İnanç Karaca; daldaki firmaların rekabetçi olamayacağını fark etmesi ve satış gayelerini tutturamamasının üretim kapasitelerini düşürdüğüne dikkat çekti. Türkiye’deki iktisat siyasetleri ve dezenflasyon süreci tamamlanıp üretim ve yatırım ortamı güzelleştiği noktada kesimin tekrar rekorlar kırabileceğini söyleyen Karaca, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Para ve sıkılaşma siyasetleri ile sürdürülen dezenflasyon süreci gerçek kesimi ve hane halkını derinden etkiledi. Mevcut çaba, endüstride soğuma oluştururken tüketimde beklenen soğuma görülmedi. Sonucunda da TÜFE/ÜFE makası açıldı. Maalesef bu tüketim talebi dalımız özelindeki eser kümelerinde ithalatla karşılandı. 2024 yıl sonu ÜFE 22,52 iken, TÜFE 44,38 olarak gerçekleşti. Bu devirde dolar, yılbaşından yıl sonuna kadar TL karşısında yüzde 20 bedel kazanırken, enflasyon yüzde 44 oldu. Bu da bizim rakibimiz olan Asya ülkelerinden hatta Avrupa ülkelerinden daha değerli kalmamıza sebep olarak rekabetçiliğimizi düşürdü.” 

SEKTÖR FİNANSAL DAYANIKLILIK İMTİHANINI GEÇTİ  

Faizlerin çok yüksek olduğu 2024 yılında önemli bir finansal kaza geçirmeyen dalın finansal dayanıklılık imtihanını geçtiğine vurgu yapan İtimat Karaca, “2024 yılı ocak ayında yüzde 32 düşüş ile başlarken yıl sonunu yüzde 18 düşüşle kapatarak güzelleşme sürecine devam ediyoruz. 7 ulusal iştirak ve onlarca ferdî fuara katılan Amerika, Asya, Afrika ve Avrupa kıtalarında B2B’lere devam eden bölümümüz, dünyadan aldığı hissesi artırarak ihracat için yollarda olmaya devam edecek. Bu çerçevede 2025’in birinci günlerine girerken, ithalatta korunma tedbirlerini ve emek ağır bölümlere verilecek olan dayanakları olumlu görüyoruz. Ekonomik tesiri az olsada ruhsal tesirlerinin yüksek olacağını düşünüyoruz. Dezenflasyon sürecinin başladığını görüyor, bu sürecin kalıcı olacağını umuyor ve buna paralel olarak da faiz oranlarının geri gelerek üretim ve yatırımda finansmana ulaşım maliyetinin düşmesini önemsiyoruz. Global pazarlarda da ABD’deki idare değişikliğinden sonra oluşacak dünya ticaretindeki gelişmeleri takip edeceğiz. Ukrayna, Rusya, İsrail ve Suriye başta olmak üzere bölgemizdeki ve dünyadaki tüm gelişmeler radarımızda olacak.” sözlerini kullandı.