ABD’de ithalat Mart’ta düştü: Yeni tarifeler öncesi enflasyon baskısı hafifledi
Investing.com – ABD’de Mart ayı ithalat fiyatları, güç eserlerindeki gerilemenin tesiriyle beklentilerin tersine düşüş gösterdi. ABD Çalışma Bakanlığına bağlı İstatistik Ofisi tarafından açıklanan datalara nazaran, Mart ayında ithalat fiyatları aylık bazda %0,1 oranında geriledi. Bu düşüş, Eylül 2024’ten bu yana aylık bazdaki birinci azalış olarak kaydedildi. Wall Street Journal anketine katılan ekonomistler fiyatların sabit kalmasını bekliyordu.
İthalat fiyatlarının gerilemesinde bilhassa yakıt fiyatlarındaki düşüş tesirli oldu. Global petrol ve doğalgaz fiyatlarında yaşanan gerileme, ithal akaryakıt fiyatlarını baskılarken, yakıt dışı kalemde ise sonlu artış gözlemlendi. Mart’ta ithal yakıt fiyatları bir evvelki aya nazaran %2,3 düşerken, Şubat ayında bu kalem %1,6 oranında artış göstermişti. Besin fiyatları ise %0,1 ile hafif üst istikametli seyretti.
Yıllık bazda artış sürse de enflasyon zayıflıyor
Mart prestijiyle ithalat fiyatları yıllık bazda %0,9 oranında artış gösterdi. Lakin genel fiyat endeksinin, tüketici ve üretici fiyatları üzere öteki enflasyon göstergeleriyle birlikte kıymetlendirilmesi, ABD’de enflasyon baskısının tarifeler yürürlüğe girmeden evvel hafiflediğine işaret ediyor. Yakıt ve besin dışı kalemlerin yer aldığı çekirdek ithalat fiyatları Mart ayında %0,1 oranında artarak Şubat’taki birebir orandaki artışı korudu. Çekirdek ithalat fiyatları yıllık bazda ise %1,1 yükseldi.
İthalat fiyatlarındaki yavaşlama, Lider Donald Trump tarafından açıklanan geniş kapsamlı ithalat tarifesi paketi öncesinde gerçekleşti. Nisan ayı başında duyurulan ve “karşılıklılık” gerekçesiyle uygulamaya konulacak olan tarifeler, 90 günlük mühletle ertelense de bu ay prestijiyle yürürlüğe girecek. Bu gelişmeler, ithalat fiyatlarında önümüzdeki devirde üst taraflı baskı oluşabileceğine işaret ediyor.
Fed stagflasyon riskine dikkat çekiyor, faiz indirimi beklentisi güçleniyor
ABD Merkez Bankasının 18-19 Mart tarihli toplantısına ait yayımlanan tutanaklar, siyaset yapıcıların büyük çoğunluğunun iktisadın hem yüksek enflasyon hem de yavaş büyüme riskleriyle karşı karşıya olduğu yönünde görüş birliği içinde olduğunu ortaya koydu. Bu durum, iktisatta “stagflasyon” olarak isimlendirilen senaryonun giderek daha fazla gündeme geldiğini gösteriyor.
Piyasalar, Fed’in Haziran ayında faiz indirimlerine yine başlayacağını ve yıl sonuna kadar toplam 100 baz puanlık indirim yapacağını fiyatlıyor. Fed’in gösterge gecelik faiz oranı şu anda %4,25-%4,50 aralığında bulunuyor. Para siyasetindeki bu muhtemel gevşeme, ticaret tansiyonları ve fiyat baskıları karşısında büyüme görünümünü destekleme hedefi taşıyor.
Zayıflayan dolar ve yeni tarifeler fiyatları artırabilir
İthalat fiyatları üzerinde tesirli olabilecek bir başka öge ise ABD dolarındaki zayıflama. ABD’nin ana ticaret ortaklarının para ünitelerine karşı bedel kaybeden ticaret yüklü dolar, yılın başından bu yana %2,6 oranında geriledi. Kelam konusu düşüş, yüklü olarak Mart ve Nisan aylarının birinci haftalarında sürat kazandı. Beyaz Saray’ın tarifeler konusundaki sert tavrını sürdürmesi, dolar üzerinde baskı oluşturmaya devam etti.
Gelecek aylarda devreye girecek yeni ithalat tarifeleriyle birlikte, halihazırda gerileyen kur tesiri ithalat fiyatlarını tekrar üst taşıyabilir. Bu durum, enflasyon üzerinde tekrar baskı oluşturabilecek bir risk olarak bedellendiriliyor. Bilhassa güç eserlerindeki fiyat hareketlerinin global ekonomik yavaşlamayla birleşmesi, ABD’nin dış ticaret kaynaklı enflasyon dinamiklerini belirleyecek en değerli etkenler ortasında yer almaya devam ediyor.