TCMB 2024 mali sonuçlarını açıkladı: Zarar 700 milyar TL’yi aştı
Investing.com – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2024 yılına ait mali sonuçlarını kamuoyuyla paylaştı. Açıklanan datalara nazaran banka, yıl genelinde 700 milyar 354 milyon TL net ziyan etti. Bu sonuçla birlikte TCMB, üst üste ikinci yıl yüksek mali ziyan açıklamış oldu. 2023 yılında da TCMB, 818,2 milyar TL ziyan bildirmişti.
Söz konusu ziyan, finansal sistemdeki para siyaseti uygulamaları, kur farkı maliyetleri ve çeşitli makroekonomik tesirlerin bir sonucu olarak bedellendiriliyor. Açıklanan ziyan ölçüsünün büyüklüğü, kamuoyunda ve ekonomik etraflarda dikkatle izlenen bir gösterge haline geldi.
Finansal göstergeler: Etkinlerde artış, kredi dayanağı devam etti
2024 yılı prestijiyle TCMB’nin faal büyüklüğü dikkat alımlı bir artış gösterdi. 2023 yılında 6,92 trilyon TL olan toplam etkinler, 2024 yılı sonunda 8,59 trilyon TL’ye ulaştı. Bu artış, TCMB’nin bilançosunun genişlemeye devam ettiğini ortaya koyarken, para siyasetinde izlenen yol haritasının tesirlerini de yansıtıyor.
Ayrıca banka, 2024 yılı içerisinde gerçek bölüme toplamda 526,7 milyar TL fiyatında reeskont kredisi sağladı. Bu kredi düzeneği, ihracatçılara ve üretici firmalara finansman dayanağı sunarak ekonomik faaliyetlerin sürdürülmesini amaçlıyor. Reeskont kredilerinin büyüklüğü, TCMB’nin gerçek kesime yönelik likidite siyasetlerinin sürdürüldüğünü gösteriyor.
Kur farkı riskleri ve değerleme hesabı
2024 yılına ilişkin mali tabloda dikkat çeken kalemlerden biri de değerleme hesabı oldu. Bu kalem, gerçekleşmemiş kur farkı risklerini ve taşıdığı potansiyel ziyanı temsil eder nitelikte. 2024 yıl sonu prestijiyle TCMB’nin değerleme hesabı 491,1 milyar TL olarak kayda geçti. Bu hesap, döviz kurlarındaki dalgalanmaların bilanço üzerindeki tesirini gösteriyor.
Henüz realize edilmemiş olmakla birlikte, bu cins kur farkı tesirleri gelecekteki mali riskler açısından değerli bir işaret oluşturuyor. Bu meblağlar, bilhassa Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) ve açık döviz konumları üzere ögeler münasebetiyle Merkez Bankası maliyesinde merkez rol oynuyor.
Genel heyet 30 Nisan 2025’te yapılacak
TCMB, 2024 yılı Olağan Genel Konsey Toplantısı’nı 30 Nisan 2025 tarihinde Ankara’da gerçekleştirecek. Bu toplantıda bankanın bilanço ve kâr-zarar hesapları onaya sunulacak. Ayrıyeten Banka Meclisi ve Denetleme Kurulu üyelerinin ibrası ile yeni üyelerin seçimi de gündeme gelecek.
Toplantı, TCMB’nin yönetimsel ve denetimsel faaliyetlerinin genel değerlendirmesinin yapılacağı değerli bir platform olacak. Genel Heyet sonuçları, kurumun gelecekteki karar alma süreçlerine ve yapısal düzenlemelerine ışık tutabilir.
Zararın niteliği kadar nedenleri de önemli
Uzmanlar, merkez bankalarının kâr ya da ziyan açıklamalarının kendi başına bir mana tabir etmediğini, asıl kritik noktanın merkez bankasının misyon ve maksatlarına ne derece ulaştığı olduğunu belirtiyor. Fakat Türkiye özelinde, Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) uygulamaları nedeniyle TCMB’nin bireylerle kurduğu mali alakanın bu durumu farklılaştırdığına vurgu yapılıyor.
TCMB’nin ziyanı, izlenen para siyasetlerinin maliyetini ve aktifliğini tahlil etmek açısından temel bilgi olarak bedellendiriliyor. TCMB’nin üst üste iki yıl yüksek ziyan açıklaması, para siyasetlerinin sonuçları üzerinde kamuoyu ve uzman etraflarda tartışmalara yol açıyor.
